Ετικέτες
Ένα ταξίδι είναι πάντα ένα παράθυρο που ανοίγει στο καινούριο. Μαθαίνεις πράγματα και ανατρέπεις άλλα που θεωρούσες δεδομένα. Υπάρχουν τόποι που είναι τόσο πολύ παντού, ώστε ακόμα και αν πας για πρώτη φορά, μοιάζουν οικείοι – τόσο αυτοί, όσο και οι προκαταλήψεις με τις οποίες τους έχουν φορτώσει.
Η Νέα Υόρκη είναι ένα τέτοιο μέρος: υπάρχει παντού, σε ταινίες, σε τραγούδια, σε εικόνες και σε βιβλία. Είναι σα να την ξέρεις, άσχετα αν έχεις πάει. Πηγαίνοντας λοιπόν εκεί, συνειδητοποιείς ότι, ναι την ξέρεις γιατί έχεις δει τους Νονούς και το Good fellas και το Taxi driver, κι έχεις ακούσει Springsteen και τζαζ και Lou Reed ξερωγω. Αυτό που δεν ήξερες, όμως, είναι η αύρα, τα vibes, οι μυρωδιές, οι ήχοι – και σίγουρα οι άνθρωποι.
Τι είναι οι Αμερικάνοι; Είναι πολύ βολικό να τους βάλεις μέσα σε ένα από τα πολλά κουτάκια που έχει φτιάξει γι’αυτούς η υφήλιος, αλλά είναι άδικο. Η ταυτότητά τους είναι κάτι που δε μπορούμε να συλλάβουμε κοιτώντας μέσα από τα ευρωπαϊκά γυαλιά μας. Για τους Αμερικάνους γενικά δεν ξέρω, οι Νεοϋορκέζοι πάντως συνιστούν μια απόδειξη ότι όλοι οι άνθρωποι στον πλανήτη είμαστε πολύ ίδιοι και πολύ διαφορετικοί. Κι ακόμα, ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να κάνεις τα πράγματα, εκτός από αυτούς που ξέρεις. Κι αυτό είναι καλό ή κακό, είναι απλά γεγονός. Το θέμα γενικά με την αμερικάνικη ήπειρο για μας που ερχόμαστε από την Ευρώπη, είναι πως είναι ο καθρέφτης μας, που δείχνει και όσα δε μας αρέσουν. Το θέμα με μας που ερχόμαστε από την Ευρώπη, είναι πως εξακολουθούμε να βλέπουμε την αμερικάνικη ήπειρο σαν το άσωτο παδί μας – και να την πατρονάρουμε. Μόνο που οι αμερικάνοι (του βορρά και του νότου) μας έχουν ξεπεράσει και καλώς. Ένα ωραίο με αυτούς τους τύπους στη Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, είναι πως σε κάνουν να νιώθεις ανάλαφρα, ακόμα κι όταν προσεγγίζεις δύσκολα θέματα, όπως η μετανάστευση. Επίσης, από το δικό τους πρίσμα, τα πράγματα μπορεί να είναι σύνθετα, χωρίς να είναι περίπλοκα. Και, σημαντικό, είναι πολύ χαμογελαστοί, πολύ ευγενείς και πολύ ευχάριστοι. They make your day.
Η αμερικάνικη ταυτότητα, για καλή της τύχη, δεν κουβαλάει όλο αυτό το βάρος των αιώνων που κουβαλάνε οι ευρωπαϊκές ταυτότητες. Είναι ευέλικτη, μονίμως σε κίνηση και σε εναλλαγή. Και όλα αυτά βέβαια, με τον αστερίσκο που πρέπει να μπει για οποιαδήποτε ταυτότητα: η γενίκευση που αναγκαστικά τις χαρακτηρίζει είναι άδικη και αφαιρετική. Μαλάκες και ωραίοι τύποι υπάρχουν παντού.
Το στοιχείο της ευελιξίας και της κίνησης αποτυπώνεται και στην αρχιτεκτονική της πόλης. Η Νέα Υόρκη είναι η χαρά του αρχιτέκτονα: είναι ψέμα ότι η πόλη έχει μόνο ουρανοξύστες. Φυσικά και έχει, πάρα πολλούς και πάρα πολύ τεράστιους. Έχει και πολύ Bauhaus, art déco, τα διάσημα tenement, γεωργιανά και ένα σωρό άλλα -αδύνατο να κάνεις λίστα. Πέρα από το Gotham, η πόλη είναι σαν αρχιτεκτονικό lab.
Η διαρκής εναλλαγή και κίνηση αποτυπώνεται και στο φαγητό – και don’t get me started, είναι αδύνατο να μη φας καλά στη Νέα Υόρκη, γιατί είναι τόσο τεράστια η ποικιλία, που σίγουρα θα βρεις κάτι (πολλά) που να σου αρέσει. Και δε μιλάω καν για τα γλυκά!
Μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι, αν και είναι μια πολύ ακριβή πόλη, υπάρχουν δεκάδες ενδιαφέροντα, αξιόλογα και ωραία πράγματα που μπορείς να κάνεις φτηνά ή και τζάμπα: το High line είναι δωρεάν. Το Museum of the American Native επίσης -και πολύ καλά κάνει. Δεν περίμενα ότι θα υπήρχαν δωρεάν πράγματα στις ΗΠΑ. Κι ακόμα, μπορείς να βρεις καλό φαγητό φτηνά (many thanks to Lonely planet και στα τιπς φίλων) Και φυσικά μπορείς να περάσεις τέλεια, απλά περπατώντας χιλιόμετρα έξω στους δρόμους, ενώ το μετρό κυκλοφορεί 24/7.
Ο μύθος περί επικίνδυνης πόλης επίσης έχει καταρριφθεί εδώ και περίπου δυο δεκαετίες. Περπατάς άνετα παντού, οποιαδήποτε ώρα της μέρας ή της νύχτας, εφόσον φυσικά δείχνεις την προσοχή και το σεβασμό, που σαν ξένος οφείλεις.
Ένας ακόμα μύθος έχει σχέση με το κάπνισμα: ψέμα η τρομοκρατία ότι δε μπορείς να καπνίσεις πουθενά – μπορείς να καπνίσεις εξίσου παντού με οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πόλη.
Μετά από δυο χρόνια κλεισούρας, lock-down και πανδημίας, οι άνθρωποι έχουν πολλή ανάγκη να βγουν έξω, να διασκεδάσουν με χαλαρότητα και να ταξιδέψουν. Στις Ηνωμένες πολιτείες, όμως, το covid δεν έχει τελειώσει. Είναι εντυπωσιακά μεγάλος ο αριθμός των ανθρώπων που κυκλοφορούν με μάσκα, ακόμα και στο δρόμο, και δεν είναι μόνο Ασιάτες. Για να επιβιβαστείς στο αεροπλάνο, πρέπει να δείξεις πιστοποιητικό εμβολιασμού ή αρνητικό τεστ. Όσο ήμασταν εκεί, γύρισαν πίσω στην Κίνα δύο πτήσεις σούμπιτες, αφού βρέθηκαν πολλοί επιβάτες θετικοί – στις πτήσεις από Ασία κάνουν random ελέγχους. Επίσης, σε πολλά κλειστά μέρη, όπως θέατρα και μουσεία, η μάσκα είναι υποχρεωτική για όλους.
Πάντως η παραμονή της Πρωτοχρονιάς δεν ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακή: ελάχιστα πυροτεχνήματα και ψιλοπροβλεπόμενα (όσο και πανάκριβα) overcrowded parties. Στο διάσημο ball drop countdown στην Times από την άλλη, ένας τύπος τραυμάτισε δυο αστυνομικούς με ματσέτα. Αντιθέτως, στο Ιdaho, όπου ο καινούριος χρόνος μπαίνει δυο ώρες μετά… το κάψανε!
Δεκάδες εικόνες και στιγμές και σκέψεις έφερα μαζί μου πίσω στο Βρυξελλοχώρι -που μοιάζει τώρα ακόμα πιο χωριό-, και νομίζω ότι θα περάσει καιρός μέχρι να μην τη σκέφτομαι τη Νέα Υόρκη. Και δεν το περίμενα με τίποτα, ότι θα με εντυπωσίαζε και θα μου άνοιγε το μυαλό τόσο πολύ. Με δυο κουβέντες, μια συνεπαρτική, ενθουσιαστική, μοντέρνα πόλη που διαρκώς εξελίσσεται, αλλά έχει πάνω της το αποτύπωμα της βαρειάς, σοφής και ξινής γιαγιάς της, που βρίσκεται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
υγ. Μυρίζει μπάφος παντού -πολύ περισσότερο κι από την Ολλανδία!
Кроткая 