στο spa με βροχή

Ξέρετε γιατί στα αγγλικά -και σε πολλές άλλες γλώσσες- τα ιαματικά λουτρά λέγονται spa; Γιατί οι διασημότερες θερμές πηγές -και μεταξύ των αρχαιοτέρων- βρίσκονται ακριβώς σε ένα χωριό της Βαλλονίας, που ονομάζεται Spa.

To Spa δεν είχε την προδιάθεση να αναπτυχθεί τουριστικά, ούτε να γίνει τόσο διάσημο. Χωμένο μέσα στις Αρδέννες, 30 χιλιόμετρα έξω από την Λιέγη, καθόταν ήσυχο, μακριά από τους μεγάλους οδικούς άξονες, και δεν ενοχλούσε κανέναν. Μέχρι που αποκαλύφθηκαν οι ιαματικές πηγές του. Πράγματι, στα περίχωρα του Spa, αλλά και μέσα στο ίδιο το χωριό, αναβλύζουν μεταλλικά νερά, πλούσια σε ιχνοστοιχεία και ουσίες που έχουν ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Σε αυτή την ανακάλυψη είχαν ήδη προβεί οι Ρωμαίοι, οπότε και έχτισαν εκεί θέρμες. Όμως, το χωριό έπρεπε να περιμένει μέχρι τον 16ο αιώνα, για να αποκτήσει αίγλη και ξένους επισκέπτες. Τότε, οι αριστοκράτες -και όσοι είχαν την δυνατότητα να παραγματοποιήσουν ένα τέτοιο ταξείδι- από πολλές γωνιές της Ευρώπης, άρχισαν να πηγαίνουν στο Spa για να απολαύσουν τις ευεργετικές ιδιότητες των υδάτων του.

Μέχρι και τον 18ο αιώνα, οι πλούσιοι και διάσημοι ευρωπαίοι συρρέουν αθρόα στο μικρό αυτό χωριό, με αποτέλεσμα αυτό να αποκτήσει την προσωνυμία «Καφενείο της Ευρώπης». Γιατί φυσικά, η προσέλευση ως και 1200 ανθρώπων κατ’έτος (αριθμός αστρονομικός, λαμβανομένης υπόψιν της εποχής και των μέσων που αυτή προσέφερε), προκάλεσε και την ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων. Παράλληλα, καθώς το Spa γίνεται της μόδας, αρχίζουν να συχνάζουν εκεί πολιτικοί και διπλωμάτες, με αποτέλεσμα πολλές «κουβέντες του διαδρόμου» πολιτικής και διπλωματικής σημασίας, να διεξάγονται εκεί (και όλοι ξέρουμε πως αυτές οι κουβέντες είναι πολύ σημαντικότερες από τις κεκλεισμένων των θυρών συζητήσεις στις επίσημες αίθουσες συνεδριάσεων).

Το Spa γνωρίζει λοιπόν μεγάλη ακμή, μέχρι τα μέσα του 18ου αιώνα. Τότε, ιδρύονται στα πέριξ του η Redoute και το Waux-Hall, δύο καζίνο που έμελλε να αποτελέσουν πόλο έλξης για τους τουρίστες. Έτσι, αυτοί σταδιακά παύουν να επισκέπτονται το Spa και προτιμούν τις καινούριες ατραξιόν. Η ύφεση του αριθμού των επισκεπτών επρόκειτο να μηδενιστεί, καθώς το 1807 μια πυρκαγιά καταστρέφει ολοσχερώς το κέντρο της μικρής κωμόπολης.

Σε μια προσπάθεια ανασυγκρότησης, προς το τέλος του 19ου αιώνα, σημειώνεται ένας οικοδομικός οργασμός. Κατασκευάζονται καινούριες θέρμες και πολλά κτήρια που φιλοξενούν αίθουσες χορού και διασκεδάσεων, όπως το Kursaal. Η ανατολή του 20ου αιώνα χαρίζει στο Spa λίγη από την παλιά του αίγλη. Αλλά ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος ανακόπτει αυτή την αναγέννηση, καθώς κατά την διάρκειά του, το χωριό είναι κατειλημμένο από τον γερμανικό στρατό. Στα 1917, μια πυρκαγιά καταστρέφει το Καζίνο και άλλα σημαντικά κτήρια του 19ου αιώνα. Το κοσμοπολίτικο θέρετρο έχει γίνει στάχτη. Στα 1918 όμως, ο Γουλλιέλμος ο Β’ της Ολλανδίας στρατοπεδεύει εκεί κοντά και παραμένει στην περιοχή, μέχρι την ανακωχή. Κατά μία σύμπτωση, οι πρώτες διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης διεξάγονται σε ένα πύργο στα περίχωρα του Spa στα 1918, γεγονός που θα δώσει μια νέα ώθηση και προοιωνίζει καλές προοπτικές για τον μεσοπόλεμο.

Στα 1921, ιδρύεται η εταιρία Spa Monopole η οποία διαχειρίζεται την επεξεργασία και το εμπόριο του μεταλλικού νερού της περιοχής. Την ίδια χρονιά, εγκαινιάζεται και η πίστα της Φόρμουλας 1 Spa-Francorchamps, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Spa. Όλες αυτές οι δραστηριότητες φυσικά αναστέλλονται από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, αλλά επανέρχονται μετά το 1945, οπότε οι διακοπές σε ιαματικές πηγές δεν αποτελούν πλέον προνόμιο των πλουσίων και της άρχουσας τάξης, αλλά «δημοκρατικοποιούνται». Ομοίως, εκεί διοργανώνονται πλέον και ιππικοί αγώνες, πρωτάθλημα golf,  θεατρικό φεστιβάλ και φεστιβάλ τραγουδιού.

Εκτός, όμως από όλα αυτά τα γεγονότα καλλιτεχνικού, αθλητικού και κοσμοπολίτικου χαρακτήρα, κάθε σάββατο διεξάγεται στο Spa παζάρι, στο οποίο φιλοξενούνται και παρουσιάζονται εκτός από τα κλασικά πανηγυριώτικα προϊόντα και εκείνα που παράγει η περιοχή, δηλαδή αλλαντικά, τυριά, ψωμιά, αρτοσκευάσματα και γλυκά. Μάλιστα, στις 10 Νοεμβρίου, προκειμένου να εορτασθεί με τις δέουσες τιμές η καινούρια σοδιά καρυδιών, στο Spa διεξάγεται η γιορτή του καρυδιού -και το παζάρι κρατά μέχρι αργά το βράδυ, εμπλουτισμένο από μουσικές, τραγούδια και χορό. Και η βροχή που συχνά ξεσπά τέτοια εποχή δεν πτοεί κανένα.

Ούτε και εμάς που μια χαρά βολτάραμε στο κέντρο της πόλης, θαυμάζοντας τα χαριτωμένα κτήριά της -αλλά πολύ περισσότερο τα θελκτικότατα προϊόντα της, που προκλητικά εκτίθεντο σε πάγκους και προθήκες.

Και για του λόγου το αληθές, ιδού:

1. αρτοσκευάσματα

 

2. γλυκά

3. αλλαντικά

4.τυριά